Om zelfredzaam te kunnen zijn is het belangrijk dat je bewust bent van welke ongevallen of letsels er in grote lijnen op de werkvloer kunnen plaatsvinden. Zodra je hier van bewust bent dan kun je nagaan of je voldoende kennis en vaardigheden hebt om te kunnen handelen in geval van nood. Mocht dit niet zo zijn dan is het van belang deze op peil te brengen. De werkgever kan je hiermee van dienst zijn door het aanbieden van een BHV-cursus (indien van toepassing) of je in de gelegenheid te stellen deel te nemen aan bijvoorbeeld Toolbox-meetings.
Er kunnen diverse kleine en grote ongevallen plaatsvinden, met diverse soorten letsel als gevolg
Inschakelen professionele hulp
Wanneer er een slachtoffer met een ernstige verwonding is dan is het van belang het slachtoffer (na het geven van eerste noodzakelijke hulp!) door te sturen naar de professionele hulpverlening. Maak hierin een afweging of dit 112 of de huisarts zal moeten zijn. Bij twijfel kun je uiteraard altijd één van beide bellen voor advies.
• Meldkamer 112
In Nederland mag iedereen in principe 112 bellen. We gaan er wel vanuit dat 112 niet voor onnodige dingen gebeld wordt. Wanneer je 112 belt voor een medisch noodgeval dan bepaald de cen-tralist of er een ambulance komt of niet. Je hoeft dus niet bang te zijn dat de ambulance voor niks komt want die verantwoording ligt dus bij de meldkamer. Mocht het niet spoedeisend zijn dan kunnen zij je ook naar de huisarts doorverwijzen of advies geven hoe zelf de verwonding zelf te behandelen.
• Huisarts / Huisartsenspoedpost
Bij minder spoedeisende zaken bel je de huisarts. Ook voor bijvoorbeeld botbreuken aan de bo-venste ledematen bel je de huisarts. Je hebt namelijk een doorverwijzing van je huisarts nodig voor een afspraak in het ziekenhuis. Huisartsen hebben ook avond-, nacht- en weekenddiensten. Bel hiervoor het normale telefoonnummer van je huisarts en dan hoor je vanzelf waar je terecht kan.
NOTE: wanneer je 112 met je mobiel belt dan kunnen ze je niet automatisch traceren. Het is wel mogelijk dat zij jou een berichtje sturen met een link. Wanneer je op de link klikt dan kunnen ze je wel traceren. Hiervoor is het wel noodzakelijk dat je ‘locatievoorziening’ aan hebt staan!
Bloeding
Bij een bloeding is het van belang een afweging te maken of je de wond zelf gaat behandelen of dat je hem gaat doorsturen naar de huisarts/ziekenhuis. Deze afweging maakt namelijk verschil voor de behandeling;
• Zelf behandelen:
Wond schoonmaken en zo steriel mogelijk afdekken. Blijf in de gaten houden of de wond vanzelf geneest of dat het juist erger wordt. In dat geval alsnog doorsturen naar de (huis)arts.
• Doorsturen:
De wond NIET schoonmaken maar alleen zo steriel mogelijk afdekken. Eventueel druk uit (laten) oefenen op de wond om de bloeding te stoppen. Daarna contact opnemen met de huisarts om te melden dat je eraan komt met een slachtoffer.
Ernstige bloeding
Wanneer je een slachtoffer treft met een ernstige bloeding dan is het van belang dat er direct (!) druk op de wond uitgeoefend wordt, zoals geoefend tijdens de Toolbox-meeting. Daarna breng je een wonddrukverband aan (volgens de huidige richtlijnen: gerold snelverband op de wond -> rolletje daarbovenop -> druk uitoefenen door een rekverband als buitenste laag aan te brengen. Breng vol-doende druk uit op de locatie van de verwonding! Voor het slachtoffer is dit zeer pijnlijk maar het is belangrijker dat je bloeding stopt!!
Bel 112 als het een ernstige bloeding betreft in heup/benen, verwonding die je niet te stoppen krijgt, het slachtoffer onwel raakt of nog erger: in shock dreigt te raken.
Onwel wording / Bewusteloosheid
Wanneer je een slachtoffer aantreft die niet meer reageert op aanspreken en aanschudden: bel direct 112! Het maakt in eerste instantie niet uit wat er precies aan de hand is; het slachtoffer is niet voor niks bewusteloos dus er is sowieso medische hulp nodig. Zodra je de meldkamer aan de lijn hebt geven zij je instructies wat je dan moet doen. Bij noodsituaties/levensbedreigende situaties blijven zij aan de lijn tot de ambulance gearriveerd is. Bij ademhaling zullen zij je vragen het slachtoffer in de stabiele zijligging te leggen, bij geen ademhaling zullen zij je instructies geven om te gaan reanime-ren. Laat een AED ophalen door een omstander wanneer deze in de buurt is.
(lichte) Onderkoeling
Er zijn diverse situaties te bedenken waarin je te maken kunt hebben met een slachtoffer die onder-koeld dreigt te raken. Gebruik dan de isolatiedeken uit je verbandtrommel. Deze wordt vaak onder-schat maar bij goed toepassen warm je een slachtoffer hiermee zeer snel op. Let erop dat je het slachtoffer inpakt zoals gezien op de toolboxmeeting: het hoofd en bovenlichaam inpakken en het liefst de armen apart inpakt.
Daarnaast kun je de deken ook gebruiken als scherm om een slachtoffer te beschermen tegen de brandende zon (met 2 personen als soort scherm vasthouden of over de voorruit leggen.
Verslikking/verstikking
Iets wat geregeld voor komt is verslikking. Wanneer je niet handelt of juist niet goed handelt dan kan dat uitmonden in een verstikking. En wanneer je die niet tijdig weet te behandelen dan kan dat uiteindelijk uitmonden in een reanimatie.
Weet dus van tevoren wat je moet doen! Er zijn 2 soorten verslikking:
• Milde verslikking
Het slachtoffer heeft zich verslikt maar hoest nog. Als hulpverlener moedig je alleen aan tot hoesten. Dit is de beste manier om de verslikking te verhelpen.
• Ernstige verslikking
Wanneer de milde verslikking niet verholpen wordt dan raakt het slachtoffer mogelijk ernstig verslikt. Hij hoest niet meer want de luchtweg is (grotendeels) geblokkeerd. Als hulpverlener bel je direct 112 en vraagt om een ambulance voor een slachtoffer met een ERNSTIGE verslikking. Daarna geef je afwisselend 5 rugslagen – 5 buikstoten, net zolang tot het voorwerp eruit is.
Mocht dit niet helpen en het slachtoffer raakt bewusteloos: meldt dit 112 en start reanimatie!
Zie ook de toolbox AED: WBG | GO Geen Ongevallen (veiligwerk.net)
Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.